ถาม : ท้อง…แต่ยังไม่พร้อม มีวิธีทำแท้งแบบไหนบ้างคะ และผลข้างเคียงเป็นอย่างไร ?

ในการทำแท้งในอายุครรภ์น้อย มีวิธีใช้ยา และใช้เครื่องมือดูดออก ซึ่งแต่ละวิธีจะมีข้อดีข้อเสียต่างกัน ในการใช้ยา ที่ได้ผลและยอมรับทั่วไป ก็จะมี ยากิน ยาฉีด และยาสอดช่องคลอด ส่วนใหญ่จะใช้ร่วมกันเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและลดอาการข้างเคียง ยาฉีด คือยา methotrexate ซึ่งเดิมใช้รักษามะเร็งของการตั้งครรภ์ choriocarcinoma โดยจะไปยับยั้งการแบ่งเซลในระยะ metaphase พบว่าสามารถรักษาท้องนอกมดลูกโดยฉีดเข้าที่ก้อนผ่านกล้อง ทำให้ฝ่อได้ ต่อมามีคนทดลองฉีดเข้ากล้ามเนื้อสะโพกโดยไม่ต้องเจาะท้องก็ได้ผล ต่อมาก็มีคนศึกษานำมาฉีดขับในท้องปกติ (ในมดลูก)ก็ได้ผลเช่นเดียวกัน

ในอเมริกา ก่อนที่จะยอมรับตัว RU486 ก็ใช้ยาตัวนี้แหล่ะแทน โดยใช้ร่วมกับยาเหน็บ cytotec อย่างไรก็ตามผลที่ได้ ไม่ประทับใจ เพราะช้า ต้องรอ 7-35 วันกว่าจะรู้ว่าออกหรือไม่ออก รอถึงตอนนั้นท้องก็จะโตขึ้นมากแล้ว ถ้าไม่ออก ต้องทำอย่างอื่นต่อเพื่อเอาออก เพราะยาค่อนข้าง toxic ต่อทารก ยังไงก็จะเปลี่ยนใจเอาเด็กไว้ก็ไม่ได้ และถ้าท้องโตเกิน 9 อาทิตย์ การใช้ยา methotrexate
+cytotec ผลที่ได้ ไม่ต่างจากการใช้ cytotec เดี่ยวๆ ส่วนอาการข้างเคียง เช่นพิษต่อตับ ผมร่วง มีไข้ ท้องเสีย เป็นแผลร้อนในในปาก พบอาการไม่มาก คนไข้พอทนได้ ฉะนั้นถ้าหา RU486ได้ไม่แนะนำให้ใช้ยาฉีดตัวนี้ ยังมียาฉีดอีกตัว ซึ่งเป็นยา Prostaglandin เหมือน ยาเหน็บ cytotec คือ nalador แต่เนื่องจากราคาแพง เก็บรักษาลำบาก และมีรายงานทำให้มดลูกแตก,เกิดอาการแทรกซ้อนทางโรคหัวใจ มีคนไข้เสียชีวิต จึงไม่เป็นที่นิยม บางประเทศก็ให้เก็บยาออกจากท้องตลาดไปแล้ว

ถาม : จะซื้อยา cytotec ได้ยังงัย ต้องบอกคนขายว่าอะไรค่ะ

cytotec ปัจจุบันหาซื้อได้แต่ในโรงพยาบาลเท่านั้น เนื่องจากถูกจัดเป็นยาควบคุมพิเศษแรกเดิมขออนุญาตเป็นยารักษาแผลในกระเพาะ ก็บอกขอซื้อยากระเพาะชื่อนี้แหละ เป็นยาที่ใช้กินก็ได้ เหน็บช่องคลอดก็ได้ เหน็บก้นก็ได้ ใช้อมระหว่างเหงือกกับกระพุ้งแก้มล่างก็ได้ ใช้กินจะออกฤทธิ์เร็ว แต่ระดับยาจะขึ้นสูงระดับนึงแล้วหยุด หมดฤทธิ์เร็ว ถ้าใช้สอดช่องคลอด จะออกฤทธิ์ช้ากว่า แต่อยู่นานกว่า และระดับยาจะขึ้นไปเรื่อยๆ สรุปว่าสอดดีกว่า และถ้าทำให้เม็ดยาเปียกด้วยน้ำจะให้ผลดีกว่า เม็ดยาแห้ง

ถาม : อยากทราบสถานที่ทำแท้ง ?

ถ้าเป็นของ NGO และให้บริการเรื่องนี้ มีอยู่ 2 แห่ง
1)สมาคมพัฒนาประชากรและชุมชน เป็นของคุณมีชัย วีระไวทยะ อยู่ที่สุขุมวิท ซอย 12 เข้าซอยประมาณ 200เมตรอยู่ขวามือ เปิดให้บริการทุกวัน เวลาราชการโดยประมาณ รับทำ 1-3 เดือน ค่าบริการแบ่งเป็น ค่าตรวจ ultrasound 150 บาท และค่าทำ 1800 บาท รวม 1950 บาท ราคาเดียวไม่ได้ใช้ยาสลบ ให้ทานยาแก้ปวดก่อนทำ เนื่องจากผู้ใช้บริการค่อนข้างมาก และต้องการลดผลแทรกซ้อนจากการใช้ยาสลบ โดยใช้รูปแบบการให้การรักษาเหมือนที่ population council ที่ new york สหรัฐอเมริกา รับผิดชอบทั้งหมดถ้ามีปัญหาเกิดขึ้นจากการทำ รับผิดชอบกรณีที่มีปัญหาหลังทำ โดยไม่คิดค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม ในกรณีที่ท้องโตเกิน 3 เดือน เป็นนโยบายที่จะไม่ให้บริการ มีสาขาหลายแห่ง ในกรุงเทพมีที่สวนจตุจักรใกล้ตลาด อตก ตรวจ ultrasound เฉยๆแล้วส่งเข้าไปทำที่ศูนย์ใหญ่ที่สุขุมวิท 12 ต่างจังหวัด มีสาขาที่เชียงใหม่ เชียงราย โคราช

2)สมาคมวางแผนครอบครัวแห่งประเทศไทย มีหลายสาขา ในกรุงเทพ สำนักงานใหญ่อยู่ที่ ถนนวิภาวดี ซอย 44 ที่สาขาสามเหลี่ยมดินแดง ที่สาขาปิ่นเกล้าอยู่ใกล้สพานที่จะข้ามไปศิริราช ปกติจะทำในท้องที่โตไม่เกิน 9 อาทิตย์ ค่าบริการ 2500-3500 บาท ไปถึงก็บอกเขาว่าจะมาปรึกษาเรื่องการวางแผนครอบครัว เดี๋ยวเขาก็จะแนะนำต่อให้เอง

ถาม : จะแน่ใจได้อย่างไรว่าทำแท้งแล้วออกหมดแน่นอน ?

การที่มีเลือดออกมาก ไม่ได้แปลว่าเรียบร้อยแล้ว ต้องเห็นเนื้อเยื่อสีขาวๆลักษณะเป็นถุง คล้ายๆ กระเพาะปลา เป็นขุยๆรอบๆ หรืออาจเห็นตัวอ่อน (เกิน 9 wks) ถ้าไม่เห็น หรือไม่แน่ใจ หรือหล่นลงในโถ ขณะไปเข้าห้องน้ำ ก็ต้องตรวจ ultrasound ใน1-2 อาทิตย์ต่อมา เพื่อดูว่า ถุงของการตั้งครรภ์ ยังอยู่หรือไม่ หรือเห็นหัวใจเด็ก ยังเต้นอยู่หรือเปล่า ถ้ายังมี การตั้งครรภ์นั้นอาจดำเนินต่อไปได้ ทั้งๆที่มีเลือดออก ถ้าไม่มี แต่ยังมีเลือดออกมาก ก็อาจเป็นการแท้งค้างหรือไม่ครบ ซึ่งการรักษา อาจใช้ยาcytotec ซ้ำ หรืออาจต้องขูดมดลูก อาการแพ้ท้อง ขึ้นอยู่กับว่า ยังท้องอยู่หรือไม่ หรือในบางกรณี ถ้ายังมีเนื้อเยื่อบางส่วน(chorionic villi)ที่ยังสร้าง ฮอร์โมน hcg ยังออกไม่หมด ก็จะยังแพ้ท้องอยู่และถ้า ตรวจปัสสาวะพบว่ายังตั้งครรภ์ ทั้งๆที่จริงออกไปแล้ว ประจำเดือน เดือนหน้าก็อาจไม่มา หรือ มาช้า

แนะนำให้คุณไปตรวจ ultrasound ดูก่อน ถ้ายังตั้งครรภ์อยู่ หรือออกไม่หมด อาจต้องขูดมดลูก หรือใช้ยาซ้ำ(อาจต้องให้ยาอื่นร่วมด้วย เช่น RU486) จะเห็นว่าการใช้ยา ไม่ได้ง่ายอย่างที่หวังเลย โดยเฉพาะ ถ้าใช้ cytotec เพียงตัวเดียว ในท้อง 3 เดือนแรก (เนื่องจาก มดลูกจะไม่ค่อยrespond ต่อ prostaglandin มีการศึกษาว่าถ้าให้ RU 486 ไป sensitized มดลูกก่อน ผลจะดีกว่ามาก ผลข้างเคียงน้อยกว่า) เลือดจะออกมาก และนานกว่าปกติ ไม่ออก ออกไม่หมด อาการข้างเคียงของยา ปวดท้อง เป็นไข้+/-หนาวสั่น คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย อ่อนเพลีย แต่ก็อาจมีข้อดีตรงที่มีความเป็นส่วนตัว ไม่ต้องไปเสี่ยงกับอันตรายจากเครื่องมือ และการวางยาสล

ถาม : ถ้าทำแท้งด้วยยาสอดจะมีผลอะไรไหม?

ไม่มีหากคุณได้รับคำปรึกษาจากผู้เชียวชาญการทานยาหรือ สอดยาอย่างถูกวิธีและถูกต้อง หาสงสัยสามารถสอบถามเราได้ทุกเวลาค่ะ